Meer en actuele informatie over PDOK vindt u op pdok.nl.
Voor vragen over onze producten en diensten kunt u direct contact opnemen met PDOK.
Datum: 5 oktober 2023 Status: Definitief Versie: 1.1 Mutatie: Pagina aangepast wegens stopzetting PDOK-dienstverlening rondom linked data en API’s
Deze producten- en diensten catalogus (PDC) beschrijft de dienstverlening van PDOK voor u als afnemer van PDOK-data. De producten en diensten catalogus legt vast welk prestatieniveau u als afnemer van data kunt verwachten voor alle diensten van PDOK.
Deze producten en diensten catalogus is geldig voor onbepaalde tijd. De producten- en dienstencatalogus kan op ieder moment worden aangepast door PDOK. Waar nodig stemt PDOK deze wijzigingen vooraf af met betrokken aanbieders. De wijzigingen worden tijdig met de afnemers gecommuniceerd.
Deze producten- en dienstencatalogus bestaat uit meerdere hoofstukken die gaan over de beschikbare dienstverlening voor de afnemers van PDOK.
Hoofdstuk 2 wordt de algemene dienstverlening van PDOK beschreven. Hoofdstuk 3 bevat een overzicht van de diensten waar u als afnemer gebruik van kunt maken. Hoofdstuk 4 geeft inzicht in de servicelevels die u van PDOK kunt verwachten. Hoofdstuk 5 geeft tot slot de eisen die voor u als afnemer van toepassing zijn.
Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) is een platform voor het ontsluiten van open geodatasets van Nederlandse (semi-)overheden. Dit zijn actuele en betrouwbare gegevens voor zowel de publieke als private sector. PDOK stelt digitale geo-informatie als dataservices en bestanden beschikbaar. De PDOK diensten zijn gebaseerd op open data en daarom voor iedereen kosteloos beschikbaar. Lees hier over de kracht van dit geodata portaal.
PDOK ontsluit actuele geo-informatie. De actualiteit van de aangeboden data wordt uitsluitend door de aanbieder bepaald. Veel data op PDOK wordt op dagelijkse of maandbasis geactualiseerd. Andere datasets kennen een lagere update-frequentie. In alle gevallen geldt dat de aanbieder zijn update-frequentie met PDOK afspreekt. U vindt de exacte actualiteit van de data altijd in het Nationaal Georegister (NGR), waar de data aanbieder, conform zijn verantwoordelijkheid, deze metadata van de data nauwkeurig aangeeft.
Informatie over een locatie of gebied speelt een belangrijke rol bij het analyseren en in beeld brengen van tal van maatschappelijke vraagstukken. Bij het uitvoeren van overheidstaken is actuele en adequate informatie over locaties vaak essentieel. Daarnaast is 'locatie' een handige zoekingang bij het aanbieden van overheidsdiensten, zoals de aanvraag van subsidies en vergunningen. Ook voor het bedrijfsleven is geodata van de overheid vaak een belangrijke bron van informatie. De economie wordt gestimuleerd met het hergebruik van overheidsdata door het bedrijfsleven, een van de grondslagen van het open data beleid van de overheid. Naast overheid en bedrijfsleven zijn onderwijs & research ook gebaat bij deze open geodata. Indirect profiteert de burger ook van deze ontwikkeling. Zo krijgt hij via allerlei websites gerichte informatie op zijn vraag.
Elke (semi-)overheidsorganisatie die zijn geodata voor hergebruik beschikbaar wil stellen, kan zich tot PDOK wenden. Het dataportaal PDOK wordt geëxploiteerd door het Kadaster, dat er zorg voor draagt dat deze infrastructuur 24/7 beschikbaar is en een hoge performance en betrouwbaarheid kent.
Binnen de Nationale Geo Informatie Infrastructuur (NGII) is PDOK gepositioneerd als het dataportaal voor geodata van overheid en semi-overheid. Op de website https://data.overheid.nl vindt u alle informatie omtrent open data en open data beleid. Binnen dit gestelde overheidskader acteert PDOK.
Het platform PDOK is een functionele, robuuste, betrouwbare voorziening met actuele geodata voorzien van goede metadatering. PDOK zorgt voor de geografische ontsluiting van de geo-basisregistraties en andere kern geodatasets. De PDOK diensten voldoen aan nationale en internationale standaarden, waaronder de Europese INSPIRE standaard en de Nederlandse e-overheidstandaarden.
PDOK stelt elk kwartaal op haar website een rapportage beschikbaar die van elke dataservice het gebruik (uitgedrukt in hits) weergeeft.
Meer statistische informatie vindt u in de PDOK factsheet.
Alle afnemers kunnen data bij PDOK op verschillende manieren afnemen. Voor afnemers zijn er op PDOK.nl ruim 200 verschillende landsdekkende datasets beschikbaar. Een actueel overzicht van alle beschikbare datasets is te vinden op pdok.nl. Afnemers gebruiken de data die beschikbaar is op PDOK voor verschillende doeleinden. Hier vindt u praktijkcases en blogs om u een idee te geven van wat u allemaal kunt doen met alle data die op PDOK ontsloten wordt.
Bij PDOK neemt u data, producten en diensten volledig kosteloos af.
Data-aanbieders ontsluiten datasets via PDOK zodat afnemers eenvoudig aan de slag kunnen met deze data. Bijvoorbeeld door deze weer te geven op de kaart of voor het doen van analyses. De data kan aangeroepen worden via automatische online koppelvlakken van PDOK; hiermee wordt altijd de meest actuele data door PDOK teruggegeven. De koppelvlakken voldoen aan (wereldwijde) standaarden en kennen een zeer hoge beschikbaarheid en performance. Op de PDOK-website zijn alle datasets met bijbehorende URL’s te vinden. Hierna volgt een beschrijving van deze verschillende mogelijkheden bij PDOK.
Veel afnemers willen graag data presenteren/tonen in een viewer of (GIS) applicatie. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt waar één of meerdere objecten geografisch liggen en welke gegevens bij een object horen. Denk aan waar een huis staat, een weg ligt of het tonen van landbouwpercelen met daaraan gekoppeld het geteelde gewas. PDOK biedt de volgende mogelijkheden voor visualisatie doeleinden:
Web Map Service (WMS) biedt een eenvoudige interface voor het bevragen van één of meerdere objecten via kaartlagen. Afnemers kunnen deze kaartlagen automatisch aanroepen en de output (het gewenste kaartbeeld in JPEG of PNG) weergeven in een kaartviewer of GIS applicatie. Hierin kan ook de transparantie ingesteld worden of informatie van een specifiek object op de kaart teruggeven worden. Wijzigt er iets in de data? Na het doorvoeren van een update via PDOK krijgen afnemers met dit koppelvlak direct het resultaat te zien. Voor meer informatie zie https://www.pdok.nl/wms.
WMS services via PDOK voldoen aan de OGC standaard. Indien van toepassing (en in opdracht van data-aanbieder) voldoen deze ook aan de INSPIRE standaarden.
Web Map Tile Services (WMTS) zijn vergelijkbaar met de WMS, echter in dit geval is het kaartbeeld opgeknipt in tegels volgens een gedefinieerd grid. De tegels worden al dan niet gecached aan serverzijde voor hergebruik. Voordelen van WMTS services zijn dat het, waar het veel data en afname betreft, een nog hogere performance dan WMS zou kunnen bieden. WMTS services via PDOK voldoen aan de OGC standaard.
Dit koppelvlak wordt gezien als de opvolger van de WMTS en is recent een officiële standaard en medio 2023 volop in ontwikkeling bij PDOK. De nieuwe standaard is gebaseerd op moderne REST API's. Dit maakt de data ook voor techneuten met minder ervaring met GEO/GIS kennis toegankelijker. De nieuwe standaarden leunen op de opgedane kennis en ervaring van bekende webservices waarmee ze ook voor GEO/GIS techneuten de voordelen blijven bieden die ze gewend zijn. Behalve outputformaten als JPEG/PNG (of andere rasterformaten) kunnen ook vectoren als tegels (tiles) worden uitgeserveerd. Dit biedt voor afnemers zeer veel extra mogelijkheden met de data. Vector tiles zijn namelijk geen statische PNG of JPEG kaarten, maar vectorbestanden. Deze bestanden zijn kleiner en bestaan uit (vector) informatie. Deze vector informatie kan worden gebruikt om de kaart een eigen stijl mee te geven, waardoor de kaart naar wens kan worden aangepast. Standaard zal de styling van data-aanbieders door PDOK worden meegeleverd zodat afnemers deze naar wens kunnen aanpassen.
Veel afnemers willen graag een beperkte set gegevens van data opvragen op basis van een specifieke vraag (query). Bijvoorbeeld alle putten in een bepaald gebied of alleen gebouwen uit 1980. PDOK biedt onderstaande mogelijkheden voor deze doeleinden. Voor bevragingen van veel data verwijzen wij naar bulk-downloads zoals beschreven onder ‘Data downloads’. Bij gerichtere vragen gebruiken afnemers webservices en/of API’s.
Web Feature Service (WFS) biedt een eenvoudige interface voor het bevragen en downloaden van een subset van één of meerdere objecten (features) van een dataset. Afnemers kunnen een WFS automatisch aanroepen en met behulp van filter en query opties een beperkte set aan gegevens (die voldoen aan de vraag) opvragen in (GEO) JSON of XML/GML formaat en deze in een eigen applicatie laden.
Wijzigt er iets in de data? Na het doorvoeren van een update via PDOK krijgen afnemers met dit koppelvlak direct het resultaat te zien. Voor meer informatie zie https://www.pdok.nl/wfs.
WFS services via PDOK voldoen aan de OGC standaard. Indien van toepassing (en in opdracht van data-aanbieder) kunnen deze aan de “as-is” of “other” varianten van de INSPIRE standaarden voldoen.
Web Coverage Service (WCS) biedt een eenvoudige interface voor het bevragen en downloaden van een subset van raster datasets. Afnemers kunnen een WCS automatisch aanroepen door een deelgebied te specificeren en vervolgens de rasterdata op te vragen in o.a. GeoTiff of PNG formaat en deze in een eigen applicatie te laden.
Wijzigt er iets in de data? Na het doorvoeren van een update via PDOK krijgen afnemers met dit koppelvlak direct het resultaat te zien. Voor meer informatie zie https://www.pdok.nl/wcs.
WCS services via PDOK voldoen aan de OGC standaard. Indien van toepassing (en in opdracht van data-aanbieder) kunnen deze aan de “as/is” of “other” varianten van de INSPIRE standaarden (zie ook paragraaf 3.3) voldoen.
Dit koppelvlak wordt gezien als de opvolger van de WCS en bestaat uit een aantal standaarden (multi-parts) die nog niet allemaal zijn vastgesteld. Dit koppelvlak is volop in ontwikkeling bij PDOK. De nieuwe standaard is gebaseerd op moderne REST API's. Dit maakt de data ook voor techneuten met minder ervaring met GEO/GIS kennis toegankelijker. De nieuwe standaarden leunen op de opgedane kennis en ervaring van bekende webservices waarmee ze ook voor GEO/GIS techneuten de voordelen blijven bieden die ze gewend zijn.
OGC API Features biedt een eenvoudige interface voor het bevragen en downloaden van een subset van één of meerdere objecten (features) van een dataset op basis van een object ID of ruimtelijke gebied. Afnemers kunnen de API automatisch aanroepen en de data in het (GEO) JSON formaat opvragen en in een eigen applicatie laden. De standaard voor het kunnen doen van filters en query’s (zoals bij een WFS) is nog niet vastgesteld en beschikbaar via PDOK.
Voor de meeste datasets biedt PDOK de mogelijkheid om deze te downloaden en er vervolgens in een eigen applicatie (vaak een database) mee aan de slag te kunnen gaan. . Dan wel in zijn geheel of door middel van deelgebieden van datasets. Er is in dit geval geen sprake van een door de gebruiker opgegeven vraag en antwoord maar downloads van een dataset of een opgeknipte dataset in deelgebieden (bij grote datasets).
Een Atom downloadservices is een open standaard en biedt afnemers de mogelijkheid om datasets in zijn geheel of deelgebieden te downloaden (meestal in GeoPackage, GML of GeoTiff formaat). Afnemers vinden in de Atom downloadservices (XML of HTML presentatie) metadata over de dataset(s) en een link naar één of meerdere downloads. Afnemers kunnen de Atom downloadservice automatisch of handmatig benaderen en bij updates van datasets de meest actuele versie (automatisch of handmatig) downloaden. Bij grote datasets is er de mogelijkheid om de data in deelgebieden (met een kaartselectie functionaliteit) aan te bieden via een Atom downloadservice.
Een download API biedt afnemers net zoals bij een Atom downloadservice de mogelijkheid om een dataset in zijn geheel of door middel van deelgebieden te downloaden. Afnemers kunnen eenvoudig en snel de API uitproberen en vervolgens automatisch aan laten roepen vanuit een applicatie. De API’s zijn eenvoudig automatisch aan te roepen en voldoen aan de Open API Specificatie, een breed bekende standaard die het gebruik laagdrempelig maakt voor afnemers.
PDOK heeft producten en diensten ontwikkeld die kosteloos ter beschikking worden gesteld aan zowel de aanbieders als afnemers van datasets. Naast de vele kosteloos beschikbare webservices/API’s zijn in onderstaande tabel alle producten en diensten opgenomen die PDOK ook gratis ter beschikking stelt via het PDOK platform.
Afnemers van producten en diensten van PDOK kunnen op verschillende manieren contact opnemen met PDOK. Wat betreft de inhoud van de dataset (de eigenlijke geodata) geldt dat de aanbieder van die data de kwaliteit(snormen) vaststelt.
Het komt voor dat een aanbieder aan PDOK verzoekt om een dataset uit productie te nemen. Ook kan PDOK zelf besluiten om één van haar applicaties aan te passen of uit te faseren.
In deze gevallen hanteert PDOK een termijn van 6 maanden tussen het besluit om uit te faseren en de daadwerkelijke uitfasering. Deze termijn biedt de afnemer de mogelijkheid om tijdig te switchen naar een andere bron voor geodata of een andere applicatie, zodat de dienstverlening van de afnemer in deze gevallen zo min mogelijk verstoord wordt.
Wilt u als afnemer de ontwikkelingen bij PDOK volgen? Denk aan berichten over nieuwe datasets of services, over updates van datasets, over verstoringen, over onderhoud etc.?
PDOK communiceert dit soort informatie langs diverse kanalen, namelijk:
PDOK kent een 24-uurs openstelling, behoudens verstoringen, gepland onderhoud en calamiteiten. Deze beperkingen in de beschikbaarheid communiceert PDOK tijdig en breed. Voor meer informatie over communicatie, zie paragraaf 3.5.
De PDOK-voorziening is ondergebracht in de IT-infrastructuur van het Kadaster, en is daarin een dienst met veel prioriteit (zogenoemde A-dienst). Dat garandeert dat de beheerorganisatie er op (in)gericht is om met name hardware-verstoringen zoveel als mogelijk te voorkomen of binnen de afgesproken servicetijden adequaat op te lossen. Daarbij kunnen verstoringen worden aangemerkt als P1-verstoring, als gevolg waarvan deze incidenten met eerste prioriteit worden opgelost door de IT-organisatie van het Kadaster.
PDOK garandeert een beschikbaarheid van de voorziening die ten minste overeenkomt met de Europese beschikbaarheidseisen van INSPIRE (op 1 september 2015: 99,0% beschikbaar (24 uurs), exclusief gepland onderhoud en calamiteiten). Het koppelpunt waarop deze beschikbaarheid wordt bepaald, is de lokale infrastructuur aan de serverzijde. Het publieke internet en de lokale infrastructuur aan de afnemerszijde vallen buiten de scope voor het vaststellen van de beschikbaarheid. PDOK voldoet daarmee aan de door INSPIRE gestelde capaciteitsvereisten en performancevereisten.
Maatregelen zijn getroffen om calamiteiten te voorkomen en om de gevolgen van een eventuele calamiteit te verkleinen. Zo is er een uitwijkscenario beschikbaar dat twee keer per jaar wordt beproefd. En dergelijke uitwijktest wordt tijdig aangekondigd en valt in de categorie ‘gepland onderhoud’. Zie 3.5 voor meer informatie over dit soort communicatie.
In onderstaande tabel zijn de servicelevels opgenomen die PDOK aan afnemers van datasets garandeert.
Voor een standaard afname van geodata gelden bepaalde technische randvoorwaarden, zoals hieronder verwoord. Als niet voldaan kan worden aan één van deze randvoorwaarden, dan kunnen maatwerkoplossingen worden bedacht. Bij twijfel kunt u contact met ons opnemen. De contactgegevens vindt u aan het begin van deze producten- en dienstencatalogus.
PDOK hanteert voor afnemers in elk geval de volgende condities:
Het dataportaal PDOK distribueert data die wordt aangeleverd door (semi-)overheden. Als zodanig is PDOK niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze data. PDOK sluit derhalve iedere aansprakelijkheid uit voor enigerlei directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met de inhoud (ook wel: content) van deze data.
PDOK is verantwoordelijk voor een veilige distributie van de aangeboden data. PDOK garandeert dat de integriteit van de data ongewijzigd blijft zodra en zolang de data zich bevindt in de lokale PDOK-infrastructuur (die onderdeel is van de Kadasterinfrastructuur). De lokale infrastructuur aan afnemerszijde alsmede het publieke internet vallen buiten deze garantie. PDOK stelt de open services via beveiligde https beschikbaar.
Op de website van PDOK vindt u meer informatie over de volgende onderwerpen:
Voor het gebruik van data die via PDOK wordt verstrekt, dient u zich als afnemer te houden aan eventueel geldende licenties. Deze gebruiksrechten zijn opgenomen in de metadata van de data, die raadpleegbaar zijn in het Nationaal Georegister (NGR). Deze metadata van de data worden door of onder de verantwoordelijkheid van de data-aanbieder opgesteld en onderhouden.
PDOK onderhoudt de inhoud en lay-out van haar website PDOK.nl en nationaalgeoregister.nl zo zorgvuldig mogelijk. U kunt als afnemer echter geen rechten ontlenen aan de informatie op deze websites. PDOK sluit iedere aansprakelijkheid uit voor enigerlei directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met het gebruik van haar websites, of met de tijdelijke onmogelijkheid haar websites te kunnen raadplegen. PDOK is evenmin aansprakelijk voor directe of indirecte schade die het gevolg is van het gebruik van informatie die door middel van haar website(s) is verkregen. PDOK aanvaardt eveneens geen aansprakelijkheid voor de inhoud van websites die niet door PDOK worden onderhouden en waarnaar op de website(s) van PDOK wordt verwezen, of voor de inhoud van websites die verwijzen naar de website(s) van PDOK.